Ακοή
Απώλεια Ακοής
Με τον όρο απώλεια ακοής εννοούμε την ύπαρξη κάποιου προβλήματος στον μηχανισμό της ακοής, δηλαδή στο αυτί, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ο κοχλίας να κωδικοποιήσει σωστά τα ακουστικά μηνύματα που δέχεται, οπότε τα σήματα που αποστέλλονται στον εγκέφαλο είναι παραμορφωμένα και, άρα ακατάληπτα. Με απλά λόγια, κάποιος που έχει πρόβλημα ακοής, ακούει αλλά δεν καταλαβαίνει ή δεν κατανοεί πλήρως αυτά που ακούει. Ο βαθμός κατανόησης είναι, βέβαια, ανάλογος με την σοβαρότητα ή το είδος του προβλήματος.
Η ακουστική απώλεια αγωγής. Η απώλεια αυτή οφείλεται σε κάποια εμπόδια που παρεμβάλλονται στην μεταβίβαση των ηχητικών ερεθισμών από το εξωτερικό αυτί προς τον κοχλία. Τέτοια εμπόδια είναι: κλειστός ακουστικός πόρος, συσσώρευση κυψελίδος / κεριού στον ακουστικό πόρο, ποικιλία προβλημάτων με την τυμπανική μεμβράνη, συσσώρευση υγρού στο μεσαίο αυτί ύστερα από ωτίτιδα, ωτοσκλήρωση κτλ. Στις περιπτώσεις αυτές τα σήματα που δέχεται ο εγκέφαλος είναι αδύνατα και έτσι δεν μπορεί να κατανοήσει τι λέγεται σε μια δεδομένη στιγμή. Το πρόβλημα χειροτερεύει όταν υπάρχει θόρυβος στον περίγυρο. Η ακουστική απώλεια αγωγής θεραπεύεται με φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική θεραπεία και /ή εφαρμογή ακουστικών βαρηκοΐας.
Νευροαισθητήρια ακουστική απώλεια. Έτσι χαρακτηρίζεται η απώλεια που οφείλεται σε διάφορες βλάβες του κοχλία, ο οποίος αδυνατεί να κωδικοποιήσει σωστά τα διάφορα μηνύματα που δέχεται, με αποτέλεσμα τα μηνύματα που αποστέλλονται μέσω του ακουστικού νεύρου προς τον εγκέφαλο, να είναι παραμορφωμένα σε βαθμό που να μην μπορεί να αναγνωρίσει και να αντιληφθεί το μήνυμα. Η νευροαισθητηριακή ακουστική απώλεια είναι μόνιμη και δεν μπορεί να θεραπευτεί ούτε με φάρμακα ούτε με χειρουργική επέμβαση. Η μόνη λύση είναι η εφαρμογή ακουστικών βαρηκοΐας. Σημειώνεται ότι οι πολύ σοβαρές περιπτώσεις νευροαισθητήριας ακουστικής βαρηκοΐας, κυρίως στα παιδιά, αντιμετωπίζονται σήμερα με μεγάλο βαθμό επιτυχίας με κοχλιακά εμφυτεύματα.
Στην περίπτωση που και οι δύο πιο πάνω μορφές βαρηκοΐας συνυπάρχουν, τότε μιλούμε για « μικτού τύπου βαρηκοΐα».
Η ηλικιακά σχετιζόμενη απώλεια ακοής, γνωστή ως πρεσβυακουσία, είναι μια σύνηθες αιτία ακουστικής αναπηρίας σε ηλικιωμένους ενήλικες.
Η συσσώρευση κεριού στο αφτί μπορεί να φράξει το αυτί και να οδηγήσει σε προσωρινή απώλεια ακοής.
Είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε έναν επαγγελματία υγείας για τη σωστή διάγνωση και θεραπεία αν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε σύμπτωμα απώλειας ακοής.
Η μακροχρόνια έκθεση σε δυνατούς θορύβους, όπως δυνατή μουσική, μηχανήματα ή εργασίες κατασκευής, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ακοής που οφείλεται σε θόρυβο.
Κάποιες μορφές απώλειας ακοής μπορεί να είναι κληρονομικές, μεταβιβασμένες από γενιά σε γενιά.
Κάποιες λοιμώξεις, όπως η μηνιγγίτιδα, παρωτίτιδα (μαγουλάδες) ή η ωτίτιδα στο μέσο αυτί, μπορούν να προκαλέσουν απώλεια ακοής εαν δεν αντιμετωπιστούν.
Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις ή τραύμα στο αυτί μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια ακοής.
Κάποια φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αντιβιοτικών και φαρμάκων χημειοθεραπείας, μπορεί να προκαλέσουν απώλεια ακοής ως παρενέργεια.
Καταστάσεις όπως η ωτοσκλήρυνση, η νόσος του Μενιέρ και οι αυτοάνοσες διαταραχές μπορούν να επηρεάσουν την ακοή.
Δομικές ανωμαλίες στο αυτί από τη γέννηση μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια ακοής.
Όγκοι στο αυτί ή στο ακουστικό νεύρο μπορούν να προκαλέσουν απώλεια ακοής.
Οι άνθρωποι με φυσιολογική ακοή μπορούν συνήθως να ακούν ήχους σε όλο το εύρος των συχνοτήτων.
Ο βαθμός για την κανονική ακοή θεωρείται γενικά ότι κυμαίνεται μεταξύ -10 dB και 20 dB.
Οι άνθρωποι με ελαφριά απώλεια ακοής μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολία στην ακρόαση απαλών ήχων και ομιλίας, ιδιαίτερα σε θορυβώδη περιβάλλοντα.
Ο βαθμός για ελαφριά απώλεια ακοής κυμαίνεται μεταξύ 21 dB και 40 dB.
Αυτοί με μέτρια απώλεια ακοής μπορεί να δυσκολεύονται να ακούσουν συνομιλητική ομιλία και έχουν ανάγκη από ακουστικά βαρηκοΐας.
Ο βαθμός για μέτρια απώλεια ακοής κυμαίνεται από 41 dB έως 55 dB.
Οι άνθρωποι με μέτρια-σοβαρή απώλεια ακοής μπορεί να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην ακρόαση συνομιλητικής ομιλίας χωρίς ακουστικά.
Ο βαθμός για μέτρια-σοβαρή απώλεια ακοής κυμαίνεται από 56 dB έως 70 dB.
Οι άνθρωποι με σοβαρή απώλεια ακοής μπορεί να ακούν μόνο πολύ δυνατούς ήχους και χρειάζονται ισχυρά ακουστικά ή κοχλιακά εμφυτεύματα.
Ο βαθμός για σοβαρή απώλεια ακοής κυμαίνεται μεταξύ 71 dB και 90 dB.
Η πολύ σοβαρή απώλεια ακοής υποδηλώνει πολύ μικρή ή καθόλου ικανότητα ακοής, ακόμα και με τη χρήση ακουστικών ή κοχλιακών εμφυτευμάτων.
Ο βαθμός για πολύ σοβαρή απώλεια ακοής είναι 91 dB ή περισσότερο.
Εμβοές
Eμβοές είναι η αντίληψη ήχου στα αυτιά ή στο κεφάλι όταν δεν υπάρχει εξωτερική πηγή που να τον προκαλεί. Συνήθως περιγράφεται ως κουδούνισμα, βούισμα η σφύριγμα. Οι εμβοές μπορεί να είναι διακεκομμένες ή συνεχές και μπορεί να ποικίλλουν στην έντασή τους. Εάν αντιμετωπίζετε εμβοές σημαντικό είναι να συμβουλευτείτε έναν ακουολόγο για μια σωστή αξιολόγηση και για να συζητήσετε πιθανές επιλογές αντιμετώπισης.
Οι εμβοές, ή όπως συνηθίζεται να λέγεται, « βουητό των αυτιών», είναι ήχοι που παράγονται από το ίδιο το αυτί. Φυσιολογικά δεν ακούμε αυτούς τους ήχους διότι καλύπτονται από τους ήχους του περιβάλλοντος. Τα αίτια των εμβοών είναι πολλά και ποικίλα και βέβαια, ο πιο αρμόδιος να τα αντιμετωπίσει, ιδιαίτερα όταν η κατάσταση για τον πάσχοντα είναι ανυπόφορη, είναι ο ακουολόγος.
Στην περίπτωση που μαζί με τις εμβοές συνυπάρχει και βαρηκοΐα, πράγμα πολύ συνηθισμένο, τότε τα ακουστικά βαρηκοΐας ενδεχομένως να είναι η πιο αποδοτική και ενδεδειγμένη λύση. Βέβαια τα ακουστικά βαρηκοΐας δεν θεραπεύουν τις εμβοές. Απλά, οι εμβοές εξαφανίζονται διότι επικαλύπτονται από τους ήχους του περιβάλλοντος τους οποίους ο χρήστης των ακουστικών δεν άκουε προηγουμένως. Αν, παρ’ ελπίδα, τα συνηθισμένα ακουστικά δεν αποδίδουν, τότε υπάρχουν άλλα ακουστικά βοηθήματα τα οποία παράγουν ήχους παρόμοιους με τις εμβοές, οπότε με τεχνητό τρόπο οι εμβοές εξαφανίζονται.
Οι εμβοές μπορούν να προκληθούν από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων:
• Απώλειας Ακοής: Συνήθως συνδέεται με εμβοές, ειδικά σε ηλικιωμένα άτομα.
• Έκθεση σε Δυνατούς Ήχους: Η μακροχρόνια έκθεση σε δυνατούς ήχους μπορεί να προκαλέσει εμβοές.
• Ιατρικές Παθήσεις: Παθήσεις όπως η νόσος μενιέρ, οι λοιμώξεις του αυτιού ή η καρδιαγγειακή νόσος μπορούν να οδηγήσουν σε εμβοές.
• Φάρμακα: Κάποια φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν της εμβοές ως παρενέργεια.
Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για τες εμβοές, υπάρχουν διάφορες στρατηγικές για τη διαχείριση του προβλήματος:
• Θεραπεία Ήχου: Ο ήχος στο φόντο ή ο λευκός θόρυβος μπορεί να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση της αντιληπτής έντασης των εμβοών.
• Συμβουλευτική: Οι εμβοές μπορεί να είναι δυσάρεστες, επομένως η συμβουλευτική ή οι ομάδες υποστήριξης μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
• Αποφυγή Στιγμιαίων Παραγόντων: Η περιορισμένη έκθεση σε δυνατούς ήχους και η διαχείριση του στρες μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της επίδρασης των εμβοών.
Προστασία της Ακοής
Η προστασία της ακοής είναι σημαντική, ειδικά σε θορυβώδη περιβάλλοντα ή κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που εκθέτουν τα αυτιά σε δυνατούς ήχους. Η μακροχρόνια έκθεση σε δυνατούς ήχους μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ακοής και άλλα προβλήματα που σχετίζονται με τα αυτιά. Η χρήση κατάλληλης προστασίας της ακοής μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη αυτών των προβλημάτων και στη διατήρηση της φυσιολογικής ακοής.
Σε πολλούς χώρους εργασίας υπάρχουν κανονισμοί και πρότυπα για τη χρήση προστασίας της ακοής. Είναι σημαντικό να τηρούνται αυτοί οι κανονισμοί προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφάλεια και το καλό των εργαζομένων.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι προστασίας της ακοής διαθέσιμοι που βοηθούν στην πρόληψη της απώλειας ακοής σε θορυβώδη περιβάλλοντα.
Οι δυνατοί ήχοι μπορούν να βλάψουν το εσωτερικό αυτί, προκαλώντας μόνιμη απώλεια ακοής λόγω θορύβου (NIHL) και ενδεχομένως εμβοές (κουδούνισμα, θόρυβος ή βουητό), δηλαδή θόρυβο που γίνεται αντιληπτός στα αυτιά ή στο κεφάλι. Ως εκ τούτου, η προστασία της ακοής είναι εξαιρετικά σημαντική για την πρόληψη της βλάβης της ακοής από το θόρυβο και τη μείωση της εμφάνισης εμβοών.
Ο ήχος μετριέται σε ντεσιμπέλ (dB). Ένας ψίθυρος είναι περίπου 30 dB, μια κανονική συνομιλία είναι περίπου 60 dB και η λειτουργία του κινητήρα μιας μοτοσικλέτας είναι περίπου 95 dB. Θόρυβος πάνω από 70 dB για παρατεταμένο χρονικό διάστημα μπορεί να αρχίσει να βλάπτει την ακοή μας. Ο δυνατός θόρυβος πάνω από 120 dB μπορεί να προκαλέσει άμεση βλάβη στα αυτιά. Για αυτο το λογο συστηνονται ωτοασπιδες. Ο στόχος όταν είναι να επιτευχθεί ένα αποτελεσματικό επίπεδο υπολειπόμενου θορύβου μεταξύ 70 dB και 75 dB για τον χρήστη των ωτοασπιδων. Εάν η παρεχόμενη προστασία είναι πολύ υψηλή (υπερπροστασία), αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση επικοινωνίας. Η προστασία της ακοής είναι αποτελεσματική μόνο όταν οι ωτοασπιδες χρησιμοποιουνται και τοποθετται σωστά, γι' αυτό και η επιλογή της κατάλληλης προστασίας της ακοής είναι σημαντική.
Τα προστατευτικά ακοής πρέπει να φοριούνται στους χώρους εργασίας με πολυ θορυβο, όπως για παραδειγμα στις κατασκευές, στα εργοστάσια και όταν χειρίζεστε ή βρίσκεστε κοντά σε γεωργικά μηχανήματα. Εκτός από το εργασιακό περιβάλλον, η προστασία της ακοής είναι χρήσιμη και κατά τη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου, όπως κατά τη χρήση δυνατών μηχανημάτων για ερασιτεχνικές εργασίες, κατά την παρακολούθηση δυνατών συναυλιών, κατά το κυνήγι κ.λπ.
